رؤیاهایی که انسان می بیند فی الجمله بازگو کننده جهان درون او هستند، بنابراین یکی از حکمت های مهمّی که خواب و رؤیا دیدن برای انسان دارد همان تأمل در عالم ضمیر ناخود آگاه است. علم تعبیر خواب در واقع چیزی جز تأمل فرد در عالم درون خود و تلاش برای فهم  معانی مثالی عالم رؤیا نیست.

    از نظر حکما رؤیا دیدن موهبتی الاهی است که از طریق آن انسان قادر است تا نیم نگاهی به جهان باطن و باطن جهان داشته باشد. اگر رؤیا به عنوان یک پدیده فطری وجود نداشت گفتار اولیا و انبیا در مورد عالم آخرت و جهان های غیبی به سختی برای انسان های عادی قابل فهم بود. حال آن که با تجربه رؤیا که مراتب و درجات گسترده ای را شامل می شود بسیاری از حقایق  توحیدی و معارف غیبی هرچند در حدّی پائین تر، قابل درک و تجربه است.

    از جمله می توان به شباهت بین رؤیا و تجربه مرگ اشاره کرد. طبق آیه قرآن خواب (منام)، تجربه کوتاه مدتی از مرگ و سیر اخروی است: [2]    همچنین این آیه نشان می دهد  که اهل تفکر و تأمل با فکر کردن در مورد واقعه خواب و رؤیا به حقایق غیبی و حکمت های الاهی فراوانی دست می یابند.

 بنابراین رؤیا دیدن همچون مرگ، یک خاصیت و ویژگی طبیعی است که در خلقت انسان قرار داده شده و از این دیدگاه، هم خواب و هم مرگ تجرب? حیاتی برتر بوده و به معنای ورود به سطح برتری از آگاهی است.

رؤیای صادقه

   یکی از حکمت های الاهی که در رؤیا دیدن است مربوط به هدایت باطنی  انسان ها است، از این نظر، رؤیا زمینه ای برای دریافت هدایت های الاهی محسوب می شود.ابن عباس از پیامبر اسلام چنین نقل می کند: «آگاه باشید که از بشارت های نبوت چیزی باقی نمانده مگر رؤیای صالح که فرد مسلمان یا خود آن را می بیند و یا دیگران در مورد او می بینند».[3]در روایت دیگری می فرمایند: «رؤیای صادقه جزئی از هفتاد جزء نبوت است».[4]

    همچنین در تفسیر آیه : «لَهُمُ الْبُشْرى‏ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا…»؛[5] از پیامبر اسلام نقل شده است که فرمودند: «منظور از این آیه رؤیای صالحه است که مؤمن به واسطه آن بشارت داده می شود و جزئی از شصت و چهار جزء نبوت است، هرکس چنین رؤیائی دید آن را به فردی که دوستدار اوست بازگوکند، اما اگر رؤیایی غیر صالح (خواب بد) دید چنین رؤیایی از جانب شیطان است تا باعث غم و اندوه  او شود پس سه بار بر سمت چپ خود بدمد (و با این کار فکر کردن در موردخواب بد را از خود دور کند) و آن را به کسی نقل نکند»[6].

[1]. «وَ مِنْ آیاتِهِ مَنامُکُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ وَ ابْتِغاؤُکُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ فی‏ ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ»؛ و از نشانه‏هاى قدرت او خوابیدن شماست در شب و روز و به طلب روزى برخاستن شماست. در این عبرت هایى است براى مردمى که مى‏شنوند. روم،23?

[2]. زمر، 42?

[3]. مجلسی، بحار الانوار، ج 58، ص 192، مؤسسه الوفاء، بیروت، 1404ق.

[4]. شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه،  ج 2، ص 585، انتشارات جامعه مدرسین،قم،  1413 ق.

[5]. یونس، 64?

[6]. مجلسی، بحار الانوار، ج 58، ص191?

 تلخیص شده:منبع:http://islampedia.ir

 کلید واژه: خواب, رؤیا, رؤیابینی, رؤیای صادقه, مرگ